Hidrojen Haber- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 2022 yılında yayımlanan Ulusal Enerji Planı, rüzgâr ve güneş enerjisinde her yıl 5 GW’lık yeni kapasitenin devreye alınarak Türkiye’nin 2035 yılında güneş enerjisinde 52,9 GW, rüzgar enerjisinde ise 29,6 GW düzeyinde kurulu güce ulaşmasını hedefliyor.
Gerek bu hedef gerekse de birden fazla yenilenebilir enerji kaynağının kullanılmasını mümkün kılan hibrit projeler ile enerji depolama entegreli elektrik üretim projeleri gibi yatırım olanlarının enerji mevzuatına girmesi sayesinde aşabilecek bir proje stoğu oluşmuş durumda.
Bununla birlikte sanayi kuruluşlarının hem Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı’nın 2026’dan itibaren uygulayacağı sınırda karbon vergisi uygulamasından kaçınma, hem de elektrik tüketim maliyetlerini düşürme istekleri ticari segmentteki güneş enerjisi yatırımlarına yönelik ilginin sürekli artmasını sağlıyor.
Bu olumlu tabloya karşın, bu projelerin hayata geçmesi önündeki en büyük sorunlardan biri yatırımcıların finansmana ulaşmada ve uygun koşullu finansman sağlaması olarak ortaya çıkıyor.
Konu hakkında değerlendirme yapan Global Enerji Derneği Başkanı Murat Dilek, farklı ölçekteki yatırımcıların ifanasmanda benzer sorunlar yaşadığına dikkat çekerek bu sorunun Türkiye’nin belirlediği her yıl 5 GW’lık yeni rüzgar ve güneş enerjisi yatırımı devreye alma hedefini riske soktuğunu vurguladı.
YEŞİL TAHVİL İHRACI YAYGINLAŞTIRILMALI
Dilek; “Bu iddialı hedeflere ve büyüme ivmesine karşın, yenilenebilir enerji yatırımları maalesef olması gereken hızda artış göstermiyor. Proje stoklarınının hayata geçebilmesi için finansman maliyetlerini aşağı çekecek, ucuz finansman kaynaklarının Türkiye’ye girmesini mümkün kılacak adımların atılması ve her ölçekteki yatırımcılar için yeni finansman modelleri ve geliştirilmesi lazım. Örneğin Yeşil tahvil ihraçlarını yaygınlaştıracak ve bunların yenilenebilir enerji projelerine aktarılma oranını artıracak veya kitle fonlaması uygulamalarının yaygınlaştırılması gibi yenilikçi çözümlerin geliştirilmesi gerekiyor.”ifadesini kullandı.
“YAPILAMAYAN YATIRIMLAR CARİ AÇIK VE KARBON VERGİSİ OLARAK ÖNÜMÜZDE OLACAK”
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı her bir üretim santralinin, Türkiye’nin ithal kömür ve doğal gaz tüketimi kaynaklı cari açığını önemli oranda azalttığını ve sınırda karbon vergisi ek maliyet yükünü hafiflettiğini belirten Dilek, “Ülke ekonomimiz için her ikisi de büyük önem taşıyan bu faydaları sağlayabilmemizin yolu, uygun koşullu finansmana erişimi kolaylaştırarak yüksek proje stoğunun hayata geçmesini ve sanayi sektörünün enerji yatırımlarını devreye almalarını hızlandırmaktır. Aksi takdirde bugün finansmana erişilemediği için yapılamayan yatırımlar yarın cari açık ve sınırda karbon vergisi olarak önümüzde olacak” dedi.